Wypalenie zawodowe
Słowo „wypalenie” (z angielskiego job burnout) to określenie kojarzące się z brakiem energii, wyczerpaniem się sił, popiołem pozostającym po płomiennym zaangażowaniu w pracę. Duży ładunek emocjonalny zawarty w nim powoduje, że chętnie sięgają po nie wszyscy ci, którzy pragną opisać swoje odczucia związane ze stresującą pracą. („Siedzę w pracy po 12 godzin dziennie, nie mam nawet czasu na obiad. Szef ciągle ma jakieś uwagi”). Może więc wypalenie zawodowe to zmęczenie pracą? Analiza teorii wyjaśniających mechanizmy wypalenia, pokazuje jednak inaczej.
Przyczyny
Przyczyny wypalenia zawodowego lokalizowane są zazwyczaj w trzech płaszczyznach:
indywidualnej;
interpersonalnej;
organizacyjnej.
Przyczyny syndromu wypalenia zawodowego są różnorodne i zależą od czynników osobistych, socjalnych, społecznych; jak np.: przepracowanie, presja otoczenia, perfekcjonizm, depresje, ADHD, problemy z partnerem i rodziną, bezrobocie, stres, przewlekłe stany zapalne, deficyt bioenergetyczny, sport wyczynowy czy choroby.
Wiele osób zapadających na ten syndrom obsesyjnie dąży do osiągnięcia sukcesu zawodowego, nawet kosztem zdrowia (również w czasie wolnym od pracy). U osób tych prawie w ogóle nie następuje faza wypoczynku i relaksu.
Objawy wypalenia zawodowego
Syndrom wypalenia zawodowego jest wynikiem długotrwałego procesu oddziaływania piętrzących się problemów w pracy oraz/lub niezgodności zdań z innymi współpracownikami i kierownictwem. Może pojawić się także wtedy, gdy pracownik po raz kolejny bierze udział w nieudanym projekcie lub gdy nie jest w stanie na czas realizować powierzonych mu zadań, przez co coraz częściej zostaje w biurze po godzinach. Skutkiem tego jest:
- utrata motywacji do wykonywania pracy i przychodzenia do biura;
- poczucie izolacji i niezrozumienia, a tym samym negatywna postawa wobec współpracowników;
- zmienność nastrojów, ogólne przygnębienie, poczucie bezradności, obniżenie samooceny, brak wiary w możliwość zmiany trudnej sytuacji itp.;
- przekładanie ważnych spraw i spotkań na później oraz dłuższe wykonywanie zadań.
W jej definicji wypalenie zawodowe określane jest jako „zespół wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji i obniżonego poczucia dokonań osobistych, który może wystąpić u osób pracujących z innymi ludźmi w pewien określony sposób”.
Zwalczanie syndromu wypalenia zawodowego
Wypalenia zawodowego nie należy lekceważyć, ponieważ może ono doprowadzić do kolejnych problemów w pracy, a nawet utraty zdrowia. Po rozpoznaniu pierwszych objawów warto zastanowić się nad trybem pracy i wyciągnąć z tego odpowiednie wnioski. Jak zwalczyć syndrom „burnout”? Przedstawiamy kilka skutecznych metod.
- Więcej czasu na odpoczynek i sen
Odpoczynek po pracy i sen są niezbędne do tego, aby w trakcie godzin spędzonych w biurze być w pełni skupionym. Osoby cierpiące na bezsenność spowodowaną stresem powinny zrezygnować z przeglądania poczty wieczorem i z pracy po godzinach. O wybranej porze (np.21;00) warto również wyłączyć służbowy telefon i w pełni się zrelaksować.
- Więcej aktywności fizycznej
Ruch to jedno z lekarstw na złe samopoczucie. Ćwiczenia poprawiają krążenie, odprężają, a także pozwalają skupić myśli na wykonywanych ruchach i odciągnąć uwagę od problemów w pracy. Na wstępie może zajęcia z jogi, stretchingu lub regularne wizyty na basenie. Dla osób z lepszą kondycją lekcje tańca i treningi interwałowe.
- Więcej spotkań/rozmów z przyjaciółmi i współpracownikami
Kontakty towarzyskie pozytywnie wpływają na samopoczucie. Utrzymywanie stałych relacji poprawia samoocenę i wzmacnia poczucie bezpieczeństwa. Warto więc spotykać się z przyjacielem lub kilkoma bliskimi.Rozpocznij rozmowę z kolegami z biura – może zacznij od tematów dotyczących zbliżającego się weekendu czy ostatnich wakacji.
- Odstawienie używek
Niektóre używki, takie jak alkohol czy papierosy, szkodzą zdrowiu i tylko pozornie zmniejszają stres. Osoby, które ciągle są przepracowane, powinny więc z nich zrezygnować. Nie dotyczy to kawy, która może mieć dla organizmu pozytywne działanie. Picie tego napoju warto ograniczyć do jednej lub dwóch filiżanek dzienne – głównie z rana. Kawa wypita przed południem dodaje energii i pobudza koncentrację.
- Spożywanie zdrowego jedzenia i regularne picie wody
Aby zmienić ten nawyk, wystarczy raz na parę dni zrobić kilka porcji jedzenia – na śniadania, obiady i kolacje. Można też korzystać z okolicznych stołówek, z tym że najlepiej wybierać dania lekkostrawne i nie wywołujące uczucia senności. Osoby przepracowane powinny również regularnie pić wodę, aby zapewnić organizmowi odpowiednie nawodnienie. Woda zawiera cenne składniki mineralne, takie jak magnez, który redukuje stres, wapń działający korzystnie na przemianę materii czy potas, który kontroluje skurcze mięśni.
Najważniejsze substancje, które mogą w walce:
- Koenzym Q10 (ubichinon i ubichinol)
- Niacynamid (witamina B3) i ryboflawina (witamina B2)
- Witamina B12 i stres nitrozacyjny
- Witamina C
- Magnez
- Selen i cynk
- Omega 3
Pamiętaj, że nie zawsze uda się zrobić wszystko, nie zawsze zrobisz projekt na czas i czasem trzeba będzie poprawić to co zostało zrobione.
Jednak to nie są powody do zamartwiania się i ciągłego rozmyślania o pracy.
Czasem trzeba umieć dać sobie luz, odejść mentalnie od pracy i zastanowić się📈
Z doświadczenia wiemy, że odpowiednia atmosfera w firmie poprawia jakość pracy i samopoczucie📊
A co myślicie o wypaleniu zawodowym i jak z nim walczycie ?